- Κωττούνιος, Ιωάννης
- (Βέροια 1572 – Πάντοβα 1657). Λόγιος, φιλόσοφος και ιδρυτής του Κωττουνιανού Ελληνομουσείου της Πάντοβα. Ήταν γιος του Δημήτριου Κωττούνιου, ο οποίος καταγόταν από τα Κύθηρα, αλλά είχε κρητικές ρίζες. Οι πληροφορίες για τα πρώτα χρόνια της ζωής του είναι ελάχιστες. Φέρεται να σπούδασε στην Πατριαρχική Σχολή της Κωνσταντινούπολης (τη μετέπειτα Μεγάλη του Γένους Σχολή), ενώ αργότερα βρέθηκε στη Βλαχία, όπου αιχμαλωτίστηκε από τους Τατάρους. Απελευθερώθηκε με καταβολή λύτρων και περιηγήθηκε τη Γερμανία, όπου συνάντησε τον αυτοκράτορα Ροδόλφο και τον φιλέλληνα καθηγητή Μάρτιν Κράους. Το 1605, αν και μεγάλος σε ηλικία, συνέχισε τις σπουδές του στο Ελληνικό Κολέγιο της Ρώμης. Κατόπιν σπούδασε ιατρική και φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα (1613-15). Σταδιοδρόμησε κυρίως ως καθηγητής της ελληνικής φιλολογίας και της φιλοσοφίας αρχικά στην Μπολόνια (1616-33) και στη συνέχεια στην Πάντοβα (1633-57). Ως ελληνιστής και φιλόσοφος απέκτησε φήμη, υψηλές γνωριμίες και σημαντική περιουσία. Όλα του τα συγγράμματα (υπομνήματα κυρίως σε έργα του Αριστοτέλη) είναι γραμμένα στα λατινικά, εκτός από ένα, το Ελληνικών επιγραμμάτων βιβλία δύο, Ιωάννου Κωττουνίου του εκ Βεροίας, ιππέως, φιλοσοφίας, ιατρικής και θεολογίας διδασκάλου και εν τω του Παταυΐου Λυκείω πρώτου φιλοσόφου (1635), το οποίο αφιέρωσε στον βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκο ΙΔ’, πιθανώς για την ενίσχυση του αγώνα των Κρητικών εναντίον των Τούρκων. Το σπουδαιότερο όμως έργο του, το οποίο αναδεικνύει τον Κ. σε αξιομνημόνευτο εθνικό ευεργέτη, είναι το Κωττουνιανό Κολέγιο ή Ελληνομουσείο, το οποίο ίδρυσε το 1653 στην Πάντοβα ως παράρτημα του πανεπιστημίου της ιταλικής πόλης. Στο ίδρυμα αυτό, που λειτούργησε έως το 1798 χάρη στο κληροδότημα του Κ., σπούδασαν και δίδαξαν δεκάδες επιφανείς Έλληνες λόγιοι. Το κτίριό του σώζεται ακόμη και χρησιμοποιείται ως πανεπιστημιακό μουσείο και βιβλιοθήκη.
Dictionary of Greek. 2013.